Wie heeft het hier eigenlijk voor het zeggen?
6 december 2016
door Sylvia Buschgens
Soms stuit je op iets interessants dat bij nader onderzoek veel raakvlakken heeft met iets dat je bekend is. Zo zag ik het boek “ik (k)en mijn ikken” staan in de boekenkast van mijn collega Sandra van Scheijndel. Het gaat over de Voice Dialogue methode. En waar het me aan deed denken was mindfulness.
Akelige of ongewenste gedachten kunnen geregeld de kop op steken in onszelf. Je kan ze haast waarnemen in de vorm van stemmen. (Nee je bent niet schizofreen!) Vooral in tijden van stress en ongemak zijn deze stemmen niet de meest ondersteunende types. Zo ken ik “de pusher” die me constant maant tot meer en snellere actie en pas tevreden is als ik bij wijze van spreken dood neerval maar wel met de zegevlag in mijn hand. Wat dat dan ook moge zijn.
Of de stem van kritiek, “de innerlijke criticus”, die me maar blijft vertellen dat het niet goed is wat ik doe, dat het beter kan of erger nog, dat een ander het beter kan.
Een vriendelijke of relativerende stem heeft ook nog wel eens wat te zeggen, maar moet soms verdomd zijn best doen om niet vertrappeld te worden door die andere twee!
Volgens de methode Voice Dialogue bestaan we allemaal uit verschillende subpersonen.
Carl Jung (grondlegger van de analytische psychologie) had het hier al over. Hij sprak over archetypen die in ons allen huizen. Deze typen hebben allemaal wat te zeggen, maar ze mogen het niet voor het zeggen krijgen!
Stel je een orkestbak voor vol met muzikanten met daarvoor een dirigent. De dirigent bepaalt wie wanneer met welk geluid naar voren mag komen. Stel dat de trompettist het ineens allemaal wil bepalen, dan zou het hele orkest een zooitje worden.
De metafoor doortrekkend naar onszelf: we kunnen naar de verschillende stemmen in onszelf luisteren en ze mogen het podium op, maar wel met toestemming van ons bewuste zelf, ons ego, onze “dirigent”. Ons bewuste zelf kan, indien voldoende bekend met alle verschillende stemmen en typen in onszelf, kiezen wie het voor het zeggen krijgt. Ook heeft dat bewuste zelf ruimte nodig, want subpersonen kunnen nog wel eens zo dominant aanwezig zijn dat het lijkt dat we zo “zijn”. We hebben ons er mee geïdentificeerd.
Mindfulness leert je bewust te zijn van alles wat er op dit moment is, zonder te oordelen. Je wordt je bewust van gedachten, en vanuit een vriendelijk en oordeel-loos bewustzijn ga je het zien zoals het is; gedachten zijn niet meer of minder dan mentale gebeurtenissen in je geest. Je bent niet wat je denkt. Je bent meer dan die gedachten. Er komt ruimte om dat denken heen.
Misschien herken je in dat mindful onderzoek die verschillenden subpersonen in jezelf. Je kunt gaan (h)erkennen wie of wat er in jouw op dit moment aan het woord is.
Veel deelnemers die de mindfulnesstraining volgen herkennen de criticus en de pusher. Door mindfulness in je leven te brengen creëer je afstand tot je denken en komt er meer ruimte omheen. Je ervaart en krijgt je meer keuzevrijheid. Je kiest (met je bewuste ego; de dirigent) of je de gedachten van de actuele spreker in jou serieus wil nemen of dat je ze voorbij laat gaan.
In de Voice Dialogue methode gaat de begeleider (facilitator) met je vooraanstaande subpersoon in gesprek. Wat wil hij/zij? Waarom wil hij/zij dit? Vaak komt er een reden tevoorschijn die te maken heeft met jouw willen beschermen. Beschermen tegen afwijzing van anderen bijvoorbeeld.
Grappig om jezelf te zien bestaande uit verschillende subpersonen. Stel dat jij met zijn allen in de bus zit? Wie wil je dan laten sturen?
In het boek dat ik las over Voice Dialogue stond de volgende zin; “Het bewuste ego slaat als het ware een arm om de ene ik en een arm om de andere ik. Hij respecteert alle subpersonen. Van uit het bewuste ego zijn er geen goede en slechte subpersonen.” Ook dat past binnen mindfulness. Met compassie, vriendelijkheid en respect alles in jezelf tegemoet treden. Met acceptatie en zonder het te veroordelen. Niet om je bij alles neer te leggen, maar om bewust te zien wat er speelt, je menszijn te aanvaarden, je feilbaarheid en kwetsbaarheid. Om dan nog helderder je waarden en je potenties te zien die jou het leven doen leven dat bij je past.
Herken je bovenstaande en worstel je met allerlei tegenstrijdigheden in jezelf? Geef je op voor de mindfulnesstraining!
In het komende jaar starten er weer mindfulnesstrainingen en als je die gedaan hebt ben je van harte welkom bij de heartfulness-compassietraining. Een training waarbij het gaat om vriendelijkheid en compassie voor jezelf (en daarmee ook anderen) aan te boren en te cultiveren. Iets dat ondanks al onze kennis en kunde vaak een ondergeschoven kindje blijft en dat hoe je het ook wendt of keert de basis vormt voor een succesvol en ontspannen leven.
“Hallo lieve criticus, hallo pusher, menen jullie het weer beter te weten? Hoeft niet hoor, bedankt. Ik red me wel. Misschien met vallen en opstaan, maar het is goed genoeg en ..I did it my way!”
NB: het boek “ik (k)en mijn ikken” is geschreven door Karin Brugman, Judith Budde en Berry Collewijn. Thema uitgeverij van Schouten & Nelissen
SP3 is een praktijk voor praktische psychologie. De werkwijze is oplossingsgericht en doeltreffend, de psychologen zijn nuchter: we houden het praktisch en concreet. Dat past goed bij de mentaliteit van de stad Rotterdam: handen uit de mouwen, aanpakken!
Lig jij er ook wakker van? Stress, relatieproblemen of midlifecrisis... Wij hebben de oplossing voor slapeloze nachten: download nu (gratis) het ebook Praktische psychologie - slapen