Depressie, wat is het en wat kun je eraan doen?

Wat is depressie precies?

Mensen zeggen tegenwoordig al snel: ‘ik ben depressief’ of ‘depri’ als ze niet zo lekker in hun vel zitten of als ze het even niet meer zien zitten. Maar dat is heel wat anders dan een echte depressie. Een depressie betekent dat je je bijna de hele dag somber voelt, over een langere periode (langer dan 2 weken). Je hebt nauwelijks meer zin of plezier in de dingen die je altijd leuk vond. Dit gaat vaak samen met veranderingen in eetlust en slaappatronen: je eet en slaapt meer of juist minder dan normaal. Je wordt traag en hebt een gebrek aan energie, of je bent juist heel rusteloos. Concentreren is lastig. In je hoofd ben je voortdurend bezig met piekeren, schuldgevoelens en minderwaardigheid. Regelmatig denk je aan de dood, misschien maak je zelfs plannen om er een einde aan te maken.

Als je jezelf hierin herkent, is het belangrijk om snel hulp te zoeken. Praat erover met mensen in je omgeving, of met een professional. We raden aan om in elk geval ook langs je huisarts te gaan. Deze klachten kunnen namelijk ook ontstaan als je schildklier slecht werkt. De huisarts kan dit onderzoeken.

Hoe ontstaat depressie?

De bovengenoemde symptomen kunnen ontstaan nadat je een heftige gebeurtenis hebt meegemaakt (trauma) of wanneer er een dierbare is overleden. De klachten horen dan bij het natuurlijke (rouw)verwerkingsproces, we mogen dat officieel geen depressie noemen, tenzij het langer duurt dan 2 maanden.

Een depressie kan vanuit het niets lijken te ontstaan. Ineens weet je niet meer hoe je verder moet, ineens lijkt het hele leven loodzwaar. Pas als je er achteraf op terugkijkt, kun je misschien aanleidingen of voortekenen zien. Er wordt wel gezegd dat een depressie een gevolg is van opgekropte boosheid: als ‘binnenvetter’ heb je dus meer kans om een depressie te ontwikkelen.

Sommige mensen zijn kwetsbaar voor depressies, het kan erfelijk bepaald zijn. Op hersenniveau worden bepaalde stoffen te weinig aangemaakt, waardoor een depressie ontstaat.

Soms worden depressies veroorzaakt door gebrek aan zonlicht (winterdepressie). Ook hiervoor geldt dat sommige mensen daar genetisch gevoeliger voor zijn dan anderen.
Anderen hebben er juist last van als de dagen weer langer worden. Als je dit weet van jezelf, kan het helpen om je beter op jouw moeilijke jaargetijde voor te bereiden.

Meer lezen over depressie? Wij raden het boek "Leven met een depressieve stoornis" aan.

Wat kun je aan depressie doen?

Er zijn verschillende vormen van therapie die bewezen effectief zijn bij depressie, of bij het voorkomen van een terugval in depressie.

In de eerste fase van de behandeling is het belangrijk om je dagschema op orde te krijgen: eten, drinken, slapen en gezonde activiteiten moeten weer op een goede manier gaan plaatsvinden. Veel mensen zijn tijdens een depressie ook geneigd om zich terug te trekken uit sociale contacten, terwijl deze juist veel steun kunnen geven. Ook daaraan zul je weer aandacht moeten gaan geven.

De tweede stap is om het depressieve denken te doorbreken. Je wordt je bewust van je negatieve denkpatronen, gedachtenfouten en irreële verwachtingen en je leert om realistischer te denken en je verwachtingen bij te stellen.

Psychologen zijn geen artsen en mogen dus ook geen medicijnen tegen depressie (antidepressiva) voorschrijven. Psychologen zullen over het algemeen aanraden om eerst te starten met therapie, medicatie kan altijd nog. Veel mensen vinden het ook prettig om het ‘op eigen kracht’ te doen, dus zonder pillen. Helaas is dat niet altijd mogelijk: als de klachten erg lang duren, ondanks je inzet in de therapie, dan zullen we je huisarts vragen om toch medicatie voor te schrijven.

Methoden die ook effectief zijn:

  • lichttherapie bij winterdepressies (dagelijkse blootstelling aan een speciale zonlicht-lamp)
  • running therapy (bewegen stimuleert de aanmaak van de goede stoffen in de hersenen)

Mindfulness is een methode die goed werkt voor mensen die al meerdere keren een depressie hebben doorgemaakt, om een terugval te voorkomen. Deze behandeling passen wij ook toe in onze praktijk.

Lees meer over mindfulness in onze praktijk

Neem contact met ons op als je vragen hebt over behandeling bij depressie of als je een afspraak wilt maken.