Wat is normaal?

29 mei 2013

door Sandra van Scheijndel

Het hoort bij mijn werk, regelmatig hoor ik verhalen die eindigen met de vraag: “Dat is toch niet normaal? Wat vind jij daarvan als psycholoog?”
Het roept de vraag op: wat is normaal? En in de discussie ligt het antwoord meteen ook al besloten: ieder kan een andere mening hebben over wat 'normaal' is... Net zoals smaak: heel persoonlijk, er valt niet over te twisten.

In de psychologie is men vaak juist bezig met de vraag: wat is abnormaal? In het diagnostisch handboek wat in de geestelijke gezondheidszorg wordt gebruikt, staan alle psychische stoornissen omschreven. Binnenkort komt de nieuwste versie van dit handboek, de DSM-5, ook uit in Nederland. En hier is nu al de nodige onrust over: een aantal stoornissen keert niet terug in deze versie, en er komen stoornissen bij waar nog de nodige discussie over is. Bijvoorbeeld de 'Disruptive Mood Dysregulation Disorder' (DMDD), waar kleine kinderen met driftbuien in de toekomst aan kunnen lijden. Waarschijnlijk zijn hier binnenkort ook passende medicijnen voor verkrijgbaar! Ik denk persoonlijk dat veel kinderen vanzelf, zonder psychologische hulp of medicijnen, over driftbuien heen groeien. Ik ben er zelf een goed voorbeeld van! Zo zijn er meer diagnoses omschreven waar je je van kunt afvragen of het wel stoornissen zijn.

Ik bezocht een tijdje terug een lezing van de Amerikaanse psychiater Allen Frances, die zeer kritisch is over de nieuwe DSM, en die inflatie van diagnoses vreest. En terecht: als ruim 40% van de Europeanen nu al voldoet aan de criteria van minstens 1 DSM-diagnose, wat gaat er dan gebeuren in de toekomst? Als 40% van de bevolking 'niet normaal' is, klopt onze definitie van 'normaal' dan nog wel? Zijn we minder tolerant geworden voor dat wat afwijkt? Voelt het veiliger om overal een etiket op te kunnen plakken? Of is het een soort kapstok: ik kan er niets aan doen, want ik heb ...(vul een stoornis naar keuze in)?!

Gelukkig is er ook een tegenbeweging. Een modewoord aan de andere kant van het spectrum is 'authentiek'. Tip: als iemand je 'niet normaal' noemt, of 'autist' of 'ADHD-er', reageer dan met: "Ik ben gewoon heel erg authentiek!"
In de psychologie zijn stromingen als mindfulness en Acceptance & Commitment Therapy zeer in trek, juist omdat die niet proberen om van alles geforceerd te veranderen. Je leert erin te leven met dat wat er is, met minder oordelen en meer acceptatie van jezelf en de wereld.

Als psychologen werken wij in onze praktijk zo min mogelijk met diagnoses. We proberen mensen te helpen met de problemen waar ze tegenaan lopen in het leven, zonder een etiket te plakken. En wat ons betreft: doe maar lekker gek, wees authentiek en geniet ervan!


Heb je een vraag over dit onderwerp of wil je reageren? Dat kan hieronder! Je kunt natuurlijk ook een mailtje sturen.

Eerdere blogs lezen? Klik hier
 

Meer artikelen

Reacties

Michelle Kuiper, 29 mei 2013 - helemaal mee eens! Leuk geschreven en mooi uitgangspunt!

Hanan , 30 mei 2013 - Leuke kritische visie! De DSM is een handig hulpmiddel om meer inzicht te krijgen in stoornissen, het is vooral handig voor psychologen om er simpelweg meer over te leren. Maar of het meer is dan dat betwijfel ik ook. Op deze link kun je ook nog een interessante documentaire hierover zien: www.youtube.com/watch?v=7UwjnYg8JNw

W. Drost, 30 mei 2013 - Shiss, San. Zo herkenbaar! Ik ben tot technoloog opgeleid (ken je dat soort?). Onze wereld bestaat uit analyseren en determineren om de omgeving te begrijpen. De grootste paradox daarbij is de kwantummechanica, waarmee in essentie vanuit de basis de tastbare wereld wordt verklaard. Tenminste, dat is het streven. Tot op heden zijn we er niet in geslaagd deze theorie sluitend te krijgen. Conclusie: wij hebben geen volkomen begrip van onze omgeving. Dit houdt in, dat - als we onze omgeving niet kunnen duiden - we evenmin kunnen vaststellen of iets normaal of abnormaal is. We kunnen het alleen vinden. Net zoals je kunt vinden dat deze reactie lang, waanzinnig of stompzinnig is. Maar ja, je kent me hè!
Groet,
Wim