Psycholoog en geluid: misofonie, slechthorendheid en tinnitus
25 september 2020 - door Sandra van Scheijndel
Vorige maand schreef mijn collega Janneke een blog over het belang van goed luisteren. Een gevoelig puntje voor mij als slechthorende. Zoals veel mensen met een gehoorbeperking heb ik regelmatig de opmerking gekregen: “je luistert niet!’ terwijl ik een geluid gewoon echt niet kon horen of iemand niet goed kon verstaan. Slechthorende kinderen worden vaak ongehoorzaam gevonden, slechthorende volwassenen worden door de omgeving vaak gezien als onoplettend of onverschillig. Let maar eens op wat er bij je gesprekspartner gebeurt als je te vaak vraagt: "wat zeg je?”
afbeelding van Pixabay
Rond mijn 32e kwam ik er achter dat ik aan 1 kant 70% gehoorverlies heb, waarschijnlijk aangeboren. Best lastig als je psycholoog bent en het belangrijkste van je werk is om goed naar mensen te luisteren en ze het gevoel te geven dat je ze begrijpt! Op mijn 40e kreeg ik een gehoorapparaat en toen merkte ik pas hoe ik altijd op het puntje van mijn stoel had gezeten om geen woord te missen, en hoeveel energie dat kost.
Nu, tijdens de corona-maatregelen, kom ik erachter dat ik onbewust ook een beetje liplees: mensen die een mondkapje dragen, versta ik minder goed. De anderhalve meter en de plastic schermen in winkels helpen trouwens ook niet mee. Ik kan me steeds beter voorstellen dat mensen die nog slechter horen, in een isolement terecht kunnen komen en vatbaar zijn voor depressie.
Door mijn eigen gehoorprobleem vind ik alles wat met luisteren, gehoor en geluid te maken heeft erg interessant. In gesprekken met mijn cliënten is dit een thema dat regelmatig opduikt. Bijvoorbeeld schaamte over gehoorverlies maar tegelijkertijd ook geen hoortoestel durven te dragen; of slaap- en concentratieproblemen door oorsuizen / tinnitus; of door langdurige stress extreem snel overprikkeld raken door elke vorm van geluid, er komt van alles voorbij.
En afgelopen weekend hoorde ik een interview met een onderzoeker, over het onderwerp misofonie, een hersenaandoening waarbij specifieke geluiden extreme gevoelens van woede, walging of haat opwekken. Het gaat veel verder dan ergernis of irritatie. Letterlijk betekent misofonie ‘haat voor geluid’, van het Griekse misos (haat) en phónè (stem, geluid). Het gaat hierbij niet om geluid in het algemeen maar om specifieke geluiden. (informatie van Vereniging Misofonie NL)
Denk bijvoorbeeld aan kauw- en smakgeluiden van anderen tijdens het eten, of andere menselijke geluiden als niezen of kuchen, maar ook het tikken van een klok, gekraak, gefluit of gerinkel.
Het onderzoek ging over wat er gebeurt in de hersenen bij misofonie en hoe het behandeld kan worden. Waarschijnlijk is er sprake van een soort stress-reactie bij bepaalde geluiden die in de loop van de tijd door negatieve ervaringen steeds sterker wordt. De behandeling bestaat vooral uit elementen van cognitieve gedragstherapie en mindfulness, het verleggen van aandacht en ontspanning.
Ik ben me al aan het inlezen, het wachten is nu op de eerste aanmelding!
Heb je een vraag over misofonie of andere problemen met gehoor of wil je reageren? Ik hoor het graag, stuur een mail!
SP3 is een praktijk voor praktische psychologie. De werkwijze is oplossingsgericht en doeltreffend, de psychologen zijn nuchter: we houden het praktisch en concreet. Dat past goed bij de mentaliteit van de stad Rotterdam: handen uit de mouwen, aanpakken!
Lig jij er ook wakker van? Stress, relatieproblemen of midlifecrisis... Wij hebben de oplossing voor slapeloze nachten: download nu (gratis) het ebook Praktische psychologie - slapen